‘Het is een mooie taak om de kwaliteit van leven te verbeteren’
Net voor de coronacrisis uitbrak, nam Marie-Louise Vossen, lid raad van bestuur van de GGzE (Geestelijke gezondheidszorg Eindhoven en de Kempen) afscheid. Zij verliet de wereld van de ggz na 33 jaar om aan de slag te gaan in een nieuwe branche en is sinds half februari voorzitter van de raad van bestuur van Libra Revalidatie & Audiologie. We voerden met haar een openhartig gesprek, middenin een tijd die in de hele wereld en ook in de ggz en bij GGZ Ecademy vraagt om aanpassingen en versnelling in verandering.
Corona heeft gezorgd voor een andere wereld, zo beaamt Vossen ook meteen: “De grootste verandering van de meer dan dertig jaar in de ggz is die van de laatste paar weken in de coronacrisis. De digitalisering van onderwijs in de hele ggz heeft hiermee een enorme boost gekregen. Alles wat al in gang was gezet, draagt bij aan de versnelling nu. Die had gewoonweg niet plaatsgevonden zonder corona.”
Tien jaar geleden stelde zij – samen met haar collega’s waarmee ze het traject voor digitalisering startte – als doel dat rond deze tijd zo’n 50% van het onderwijs en de behandelingen in de ggz digitaal zou plaatsvinden. “Zonder corona was dit nooit gelukt, nu waarschijnlijk wel. Ik wil de vergelijking maken met het bankwezen: de deuren van de filialen gingen dicht en toen moesten de banken en hun klanten wel online, er was geen andere keuze. Bij de ggz is er altijd een keus geweest, en zelfs een financiële incentive om het via de traditionele weg te doen. E-health was niet gunstig als exploitatie, terwijl het voor de BV Nederland juist goed zou zijn. Zorgverzekeraars moeten deze nieuwe situatie nu met beide armen omarmen, instellingen gaan dit ook inzien en dat is goed voor de verandering, zowel in onderwijs als in de behandelingen.”
De rol van GGZ Ecademy is daarin groot volgens Vossen: “GGZ Ecademy zorgt ervoor dat niet iedereen het wiel opnieuw uit hoeft te vinden en dat informatie op een nieuwe manier verstrekt wordt. Ze levert de e-learnings voor professionals met het bijbehorende oefenmateriaal en de deskundigheid die nodig is.” Daarbij is de afgelopen jaren, zegt zij, goed omgegaan met weerstand. “Die is serieus genomen. De weg uitstippelen met zijn allen in het begin was best moeilijk, maar met ons bestuur wilden we dezelfde kant op: we wilden het anders, via inhoudelijk dezelfde weg. Daarom is er veel gelukt.” En dat alles maakt GGZ Ecademy volgens haar bijzonder in Nederland: “De ervaringsdeskundigen, de inbreng van cliënten in behandelprocessen, de investering in medewerkers en cliënten en de innovatie die altijd voorrang heeft gekregen, daar ben ik trots op. Daaruit komt uitstekende zorg voort.”
Afweging tussen mens en richtlijn
Vossen ziet goede zorg als een afweging tussen de richtlijnen en protocollen en de menselijke maat. Ze illustreert dit met een heel bijzonder, persoonlijk voorbeeld. Een ervaring die impact had op haar verdere loopbaan. Tijdens een nieuwsjaarsborrel, waar zij aanwezig was in haar rol als manager, kwam ze voor de keus tussen mens en richtlijn: “Ik had de kinderen van 1,5 en 3 jaar mee naar de borrel. Een cliënt die al heel lang opgenomen was, verzamelde teddyberen. Zij vroeg mij of ze mijn kind de verzameling mocht laten zien. Intuïtief zei ik ja, hoewel ik volgens de protocollen waarschijnlijk had moeten weigeren. Later heeft deze vrouw mij laten weten dat specifiek deze toestemming grote impact had op haar. Het vertrouwen dat ik haar gaf, heeft haar leven weer positiviteit gegeven. Het is precies dat, wat ik leerde: kijk naar het individu, naar het systeem achter de cliënt. Ook nu in ggz zou ik willen zeggen: blijf naar de cliënt als mens kijken virtueel of face to face, ook bij incidenten en calamiteiten.”
Versnellingsagenda en samenwerking
Bij de oprichting van de Vereniging GGZ Ecademy, waar Vossen ook bij betrokken was, was het allerbelangrijkste doel een versnellingsagenda. Toch nuanceert ze deze beweging wat en onderstreept het belang van samenwerking: “In je eentje tien kilometer voor de troepen uitlopen levert helemaal niets op. Op het gebied van content, vakjargon en tools moest er dus samengewerkt worden. Innovatie moet gaan over nieuwe dingen bedenken, over implementeren en delen. De digitalisering waaraan we werken heeft grenzen beslecht en legt tegelijkertijd ook de regie bij de burger. De stroming van beheersmatige zorg (via de dokter) naar eigenaarschap bij de cliënt is hierbij belangrijk. We moeten daarom gezamenlijk optrekken, in de hele gezondheidszorg. De inzet van ervaringsdeskundigen en de inzet van e-health helpt hier enorm bij.”
Praktijk ervaren
Ook haar eigen praktijkgerichte aanpak en ervaringsgerichte manier van besturen kunnen we niet uit het oog verliezen. Vossen heeft ruime ervaring in allerlei zorgfuncties opgedaan (zie kader), maar als bestuurder opereert zij op abstract niveau. Toch behield zij altijd de connectie met de werkvloer. “In de zomermaanden liep ik bijvoorbeeld mee met klinische en ambulante teams. Er is een groot verschil tussen formele werkbezoeken en zelf meelopen, weer even de praktijk ervaren, in plaats van zien. Je mist het hart van een organisatie als je alles altijd alleen maar van papier doet. Die meeloopdagen waren dus voor mij echt belangrijk, en ben ik van plan nu weer te gaan doen in een nieuwe sector.”
Na 33 jaar verlaat Vossen de ggz, op het oog een pittige scheiding. Toch ervaart zij die niet als moeilijk: “Het blijkt in praktijk mee te vallen. We hebben het in de ggz en in de revalidatiesector beide over herstel van mensen. Het is niet geestelijke en psychologische gezondheid versus lichamelijke gezondheid, het gaat om mensen erachter. Het is een mooie taak om de kwaliteit van leven te verbeteren, en die is integraal – in mijn oude en nieuwe functie – aanwezig. Daarbij is het mentale aspect ook bij revalidatie zeer aanwezig. Ik wil het graag hebben over tools die hulpverleners in kunnen zetten, overal. Ik roep op te stoppen met in hokjes denken, en meer van elkaar te leren.” En voor de gehele gezondheidssector heeft ze één advies: “Houd vast aan digitalisering. Het is niet of/of maar en/en. En dat is met de coronacrisis wel makkelijker geworden, de meerwaarde is duidelijk en de weerstand wellicht minder.”
De mens Marie-Louise Vossen (1964)
Wanneer heeft u een goede werkdag gehad?
Mijn werkdag is geslaagd als ik mensen heb gesproken, die enthousiast zijn en ervoor willen gaan.
Wat kenmerkt een prettige collega? En wat een pittige?
De pittigste zijn de collega’s die wel willen, maar niet kunnen. Waar net skills ontbreken, die het niveau net niet halen, hoe erg ze hun best ook doen. De prettigste zijn de mensen die verrassen, op welk vlak dan ook.
Wat doet u na een baaldag?
Ik sport graag, altijd. En als ik een baaldag heb, is dat ook een uitlaatklep. Van yoga tot hardlopen en van bodypump tot bootcamp. Ook nu we binnen zitten, doe ik dat in de tuin.
Carrière
Sinds februari 2020 CEO/RvB Libra Revalidatie & Audiologie
2011 – 2020 Raad van Bestuur GGzE (Geestelijke gezondheidszorg Eindhoven en de Kempen)
Sinds 2014 ING Lid Adviesraad Gezondheidszorg Benelux
Sinds 2012 Vebego International B.V. Lid Raad van Advies
2016 – 2020 Bestuurslid Stichting Koppeltaal
2016 – 2020 Voorzitter Coöperatie Mental Wealth
2013 – 2020 Voorzitter Raad van Toezicht Opleiding Verpleegkundig Specialist in de GGZ
2012 – 2020 Bestuurslid Stichting Markieza
2011 – 2020 Adviesraad Tranzo Tilburg University
2016 – 2019 Bestuurslid Stichting Benchmark GGZ
2014 – 2016 Agendaraad Kwaliteitsontwikkeling GGZ Lid
2000 – 2010 Directeur Divisie Volwassenen en Ouderenpsychiatrie
1999 – 2003 Zorgmanager
1995 – 1999 Beleidsmedewerker | Onderzoeker
1993 – 1995 Praktijkbegeleidster
1986 – 1993 Verpleegkundige
