Interview Kees Spitters
‘Een leven lang leren’

‘Als de omstandigheden niet goed zijn, groeit er niets’

Scheidend voorzitter Kees Spitters is op 1 april met pensioen gegaan. ‘Het doet een beetje pijn, dit afscheid van een hele goede organisatie, waar we met elkaar zoveel voor elkaar hebben gekregen’, zegt hij. Na twee termijnen (en twee jaar extra) blikt hij terug op zijn tijd als bestuurder en voorzitter bij GGZ Ecademy.

‘Ik realiseer me dat ik trots ben. Op de veranderingen die we als organisatie teweeg hebben gebracht, de onconventionele manier waarop we zaken hebben aangepakt en hebben benaderd en waarin ik altijd ben blijven geloven. Als we dingen op de traditionele manier hadden gedaan in de afgelopen tien jaar, had ik hier nu niet zo gezeten, hadden we een ander of geen gesprek gehad.’

In de afgelopen jaren heeft Spitters zich ingezet om samen te leren, om de ggz verder vorm te geven en een leven lang leren centraal te zetten. ‘Het DNA van deze organisatie om dingen gezamenlijk te doen, dat is een luxe waar je u tegen zegt’, legt Spitters uit. ‘Het gevoel van het niet alleen te hoeven doen, dat tegenstrijdigheden en concurrentie niet nodig zijn: we weten denk ik maar voor de helft wat voor effect en dynamiek dat teweegbrengt.’

Durven delen

‘Binnen GGZ Ecademy durven instellingen en organisaties met elkaar te delen. Dat is heel mooi.’ De generatie van de toekomst is volgens hem precies op zoek naar wat GGZ Ecademy levert: naast e-learning en een digitale leeromgeving kunnen mensen van anderen leren. ‘GGZ Ecademy heeft goud in handen, door de efficiency die ze op dit terrein kan leveren.’ En ondanks dat er nog voldoende aandachtspunten zijn en de cultuur bij instellingen het moet toelaten, is e-learning inmiddels geen doel meer maar een middel in de ggz.’

Hij gelooft erin dat juist dit middel, de kans om (online) te blijven leren, in te zetten is om het arbeidsmarktprobleem waar de branche nog altijd mee kampt op te lossen: ‘Jongeren kiezen een beroep op basis van een beeld van de sector dat geschetst wordt door familie en vrienden. De ggz staat nu nog niet bekend als een sector waar je je leven lang kan leren. Maar dat verandert. Als je met elkaar naar buiten treedt, het samen doet, heb je geen postercampagne meer nodig. Een gezamenlijk leerplatform kan daar een heel krachtig middel in zijn.’

‘We zeggen al jaren dat medewerkers het grootste goed zijn, het is belangrijk dat we ze dan ook als zodanig durven inzetten. Iemand die de sector verlaat is slechte reclame, maar in een sector met werkgevers die een leven lang leren de ruimte geven, waar groei horizontaal en verticaal mogelijk en leren vanzelfsprekend is, bereik je wat. Dat is ook de kracht van GGZ Ecademy. Ik zie het als een moestuin, een grote hobby van mij: als de omstandigheden niet goed zijn, groeit er niets.’
Deze groei is ook in de samenwerking in de organisatie terug te zien. ‘In de afgelopen jaren is het bestuur meer op afstand gaan opereren. In het begin praatten we op elke millimeter mee als bestuur, maar de directeur en het team heeft het prima opgepakt. Het bestuur en de organisatie zijn complementair, en GGZ Ecademy heeft heel veel te danken aan deze combinatie.’

Rustig activisme

Collega’s omschrijven Spitters als de ‘rustige activist’. Hij blijft zaken aankaarten, houdt vast aan uitgangspunten, gaat continu terug naar de basis en durft af te wijken zonder dat dat mensen afschrikt. ‘Ik hoor wel eens dat ik het geweten van de organisatie ben.’

Hijzelf omschrijft het als ‘een combinatie van inspiratie en energie’, die veranderingskracht die hij met zich meebrengt. ‘Richt je energie op de factoren die de verandering mogelijk maken’, zegt hij. ‘Soms voel ik een allergie opkomen, ik voel het letterlijk in mijn lijf, dan wijken we te veel af en moeten we terug naar waar het werkelijk over gaat.’

Leven lang leren

Spitters is nu 45 jaar werkzaam in de ggz, het begin van zijn carrière was als dienstweigeraar, hij deed de opleiding Verpleegkunde B. Daarna volgden nog veel andere opleidingen, was hij maatschappelijk werker, werkte in de acute psychiatrie en ook deed hij ooit MEAO. ‘Dat is handig gebleken, ook later, omdat ik financiële jaarverslagen makkelijk lees.’ Maar echt leren deed hij door te netwerken, samen te werken met anderen en, zoals hij het noemt: ‘zijn neus te stoten. Ik heb in al die jaren een geweldig mooie tijd gehad. Ik heb zoveel input gehad uit de praktijk, zoveel gezien, levenswijsheden meegekregen, de kracht om te relativeren. Allemaal waardevol. Het neusje van de zalm waren de supervisies die ik had met mensen tijdens de opleidingen en collega’s uit de praktijk. Daar ben ik nog altijd eeuwig dankbaar voor.’

‘In al die jaren leerde ik dat het gezamenlijke belangrijk is. Je hoeft het niet alleen te doen en concurrentie is niet nodig om beter te worden. Het inzetten van een breed netwerk heeft ook de GGZ Ecademy veel gebracht. En je ziet het nog steeds op de dagen dat we wel bij elkaar mochten komen en die hopelijk snel weer komen: het netwerkmoment op een ledendag met de klankbordgroep van GGZ Ecademy is het moment dat het meeste brengt. Die is het leukste, daar worden de afspraken gemaakt, kennis gedeeld en persoonlijk contact gemaakt. Dat is geweldig om te zien, die verbinding die daar ontstaat tussen leden en medewerkers.’

Genieten met volle teugen

Naast het vele werk dat Spitters heeft verzet in de wereld van de ggz, was hij ook altijd zeer actief in de sportwereld, met name in het basketbal. ‘Al deze activiteiten lopen nu allemaal tegelijkertijd zo’n beetje af. Er is ineens veel tijd voor ontspanning en meer te doen wat ik altijd al leuk heb gevonden: tuinieren. Ik heb een heel grote moestuin, de plantjes staan momenteel al op de verwarming te kiemen. Ik geniet van die tuin met volle teugen. En misschien zijn die plantjes wel een klein beetje hoe ik ook met mensen probeer om te gaan: als je een klein beetje kennis kan brengen bij mensen, groeit er zeker weer wat moois uit.’

Kees Spitters – Curriculum Vitae

Opleidingen