Voor veel mensen zijn het stressvolle tijden. En als je dat zelf niet zo ervaart, dan ken je waarschijnlijk een collega, vriend of vriendin die in deze crisis net even vaker een steuntje in de rug nodig heeft. Tijdens het seminar ‘Mentale weerbaarheid’ op 10 juni gaan we in op de impact van de coronacrisis op mensen, hoe we overeind blijven en hoe veerkracht een onderdeel van de oplossing kan zijn, als het even moeilijk gaat. Patricia van Casteren, een van de sprekers tijdens het seminar, vertelt alvast meer over veerkracht en duurzame inzetbaarheid.
‘De crisis waar we nu inzitten is een bijzondere, deze situatie grijpt namelijk in op alle vlakken: privé, werk en maatschappij’, zegt Van Casteren. ‘Het duurt ook nog langer dan we allemaal hadden gedacht. Het hakt er gewoon in. Deze crisis is daarmee een test voor de duurzame inzetbaarheid van mensen in organisaties.’
Iedereen heeft een aantal psychologische basisbehoeften, namelijk autonomie, je competent voelen en sociale verbinding. ‘En die drie zijn behoorlijk op de proef gesteld’, legt Van Casteren uit. ‘We moesten ineens strakke protocollen volgen, we wisten het allemáál even niet meer, er kwamen alleen maar vragen bij en verbinding is met het dragen van maskers, thuiswerken en afstand houden een uitdaging geworden.’
Controle terug pakken
Veerkracht, ook in het seminar de leidraad in het verhaal van Van Casteren, geeft je de mogelijkheid om om te gaan met dat wat op je pad komt. ‘Het is iets anders dan oplossen of iets maar over je heen laten komen. Het is de capaciteit om terug te veren als je een tik krijgt, om te incasseren en vervolgens de controle terug te pakken.’
De gevolgen van deze crisis zijn ook in de geestelijke gezondheidszorg goed zichtbaar. Van Casteren roept op alert te zijn op klachten die kunnen leiden tot uitval. Leidinggevenden zien veel klachten in hun teams, op allerlei niveaus: ‘Van mensen die lichamelijke klachten hebben, zoals een stijve nek en schouders of hoofdpijn tot het onvermogen om emoties van anderen en jezelf niet meer in goede banen te kunnen leiden. Uiteindelijk krijgen mensen zelfs last van cognitieve beperkingen: ze kunnen minder goed onthouden of leren.’
Ondanks dat het lastig is – leidinggevenden zijn zelf ook moe – is er wel een belangrijke rol weggelegd voor leidinggevenden en collega’s in de organisatie. ‘In de ideale situatie zorg je dat je beiden verantwoordelijk bent, dat mensen aangeven wat ze nodig hebben, dat leidinggevenden signaleren dat collega’s het moeilijk hebben. Informeren naar hoe het nu écht gaat met mensen, daar begint veerkracht mee.’
Daarnaast is het goed om te beseffen dat voor duurzame inzetbaarheid van medewerkers het belangrijk is te onderkennen dat gewoon alles nieuw was de afgelopen tijd. ‘Het idee dat je overal maar tegen moeten kunnen, omdat het bij je vak hoort is niet juist. Ik had dat zelf als verpleegkundige al graag geweten: dat je even niet kan incasseren, heeft niets te maken met je kwaliteit als vakkundige.’ En het idee dat hoogopgeleiden daarin beter zijn dan lager opgeleiden? ‘Dat is gewoon niet zo.’
Seminar ‘Mentale weerbaarheid’
In het seminar op 10 juni gaat Van Casteren dieper in op veerkracht en de impact van crisis op gezond werken, samenwerking en communicatie. Ze neemt je mee in de basisbehoeften voor veerkracht, en legt uit wat je kan doen om je collega’s te ondersteunen in stressvolle tijden.
Meedoen? Schrijf je nu in voor het gratis seminar Mentale weerbaarheid.
Drs. P.A.J. van Casteren is gestart als verpleegkundige en is nu psycholoog Arbeid & Gezondheid. Ze doet promotieonderzoek bij Tranzo (het wetenschappelijk centrum voor zorg en welzijn van Tilburg University) naar duurzame inzetbaarheid en de waarde van werk.
