Met de aanstelling van Sergej Soerovikin als leider van de Russische strijdkrachten nam de oorlog in Oekraïne een nieuwe wending. Soerovikin deinst er niet voor terug civiele voorzieningen, die geen enkel militair belang hebben, op grote schaal te vernietigen. De tactiek, die hij eerder toepaste in Tsjetsjenië en Syrië en die hem de omineuze bijnaam ‘generaal Armageddon’ opleverde, wordt nu grootschalig ingezet in Oekraïne. Daarbij wordt niet alleen de energie infrastructuur onklaar gemaakt maar ook burgerdoelen als scholen, ziekenhuizen en culturele instellingen worden gebombardeerd. Deze misdaden tegen de menselijkheid moeten de veerkracht en de moraal van de bevolking breken. In de Russische dagelijkse talkshows worden deze wreedheden gelegitimeerd door erop te wijzen dat Russen als geen ander vredelievend en bescheiden zijn, maar geen andere keus hebben dan verwoestingen aan te richten, zolang Oekraïne weigert te voldoen aan de Russische eisen.
Dit alles heeft er onder meer toe geleid dat, sinds de oorlog begon in februari, ongeveer een derde van de psychiatrische instellingen onherstelbaar is beschadigd. Als gevolg daarvan zijn grote aantallen patiënten geëvacueerd naar instellingen elders in het land. Die instellingen kampen dientengevolge met overbevolking, voedseltekorten, gebrek aan medicijnen en een staf die de werkdruk niet of nauwelijks nog kan dragen. De situatie in de resterende psychiatrische klinieken wordt verergerd door de energieschaarste. De elektriciteitsvoorziening is instabiel en beperkt tot een paar uur per dag. Verwarming en water werken op elektrisch aangedreven pompen zodat patiënten en personeel grote delen van de dag zonder water zitten, niet kunnen koken of de ruimtes kunnen verwarmen. Computers werken niet, het mobiele netwerk ligt plat. Urenlang leeft men in volstrekte duisternis.
Onderstaande clips geven ietwat een idee van hoe het eraan toegaat in de Oekraïense ggz.
Het Global Initiative on Psychiatry (GIP) organiseert en ondersteunt een scala aan initiatieven om de nood enigszins te verlichten. Zo heeft het GIP bijvoorbeeld, dankzij donaties, een aantal grote dieselgeneratoren gekocht en geïnstalleerd in verschillende psychiatrische instellingen.
Een ander initiatief, en daarbij vragen we uw hulp, is de aanschaf van hoofdlampen. Hiermee kan het personeel in de avond en nacht haar werk op de afdelingen doen. De meest geschikte lampen hebben een brede lichtband op het voorhoofd en kosten slechts € 22,50, maar maken een wereld van verschil.
Het zou fantastisch zijn als instellingen en individuele werknemers in de Nederlandse ggz zich solidair tonen met hun Oekraïense collega’s en € 22,50 of een veelvoud daarvan overmaken naar de Federation Global Initiative on Psychiatry:
FGIP Hilversum. ING rekening NL46 INGB 0006 0707 13 o.v.v. Hoofdlampen
Namens de Oekraïense ggz-instellingen dank voor uw bijdrage.
GGZ Ecademy ondersteunt dit initiatief van FGIP door een donatie voor 50 lampen.
Column van Rob Keukens: Voorzitter bestuur GIP Benelux en inhoudelijk adviseur GGZ Ecademy
Rob is naast zijn werk als inhoudelijk adviseur voor GGZ Ecademy betrokken bij de Federation Global Initiative on Psychiatry (FGIP). Dit is een internationale non-profit organisatie die zich wereldwijd bezighoudt met het bevorderen van humane, ethisch verantwoorde geestelijke gezondheidszorg. Hoeksteen van de organisatie is het opkomen voor het naleven van mensenrechten in de ggz.
