Bij GGZ Ecademy hebben twee bestuurders het afgelopen jaar afgezwaaid. Hun termijn zat erop. Nieuwe bestuursleden nemen die plekken in. Vers, nieuw bloed, mensen die vol energie en zeer gedreven GGZ Ecademy in de komende jaren ondersteunen en voorzien van gevraagd en ongevraagd advies. Wietske van Oorsouw, manager Opleiding, Ontwikkeling en Onderzoek bij GGzE, is een van hen.
Van Oorsouw beschrijft de rode draad in haar loopbaan: ‘Terugkijkend ben ik eigenlijk altijd bezig geweest met de ondersteuning en het leren en ontwikkelen van zorgprofessionals. Zowel in mijn eerdere rollen als orthopedagoog en wetenschappelijk onderzoeker, als toen ik onderwijs verzorgde als docent voor studenten orthopedagogiek en psychologie en ook vanuit managementrollen binnen het onderwijs. In mijn huidige functie houd ik mij bezig met strategische vraagstukken omtrent de professionalisering van medewerkers in de ggz.’ Met zo’n achtergrond is ze goed voorbereid op de komende jaren als bestuurder.
Bijdrage aan het bestuur
‘Steeds weer werk ik vanuit een ander perspectief aan ditzelfde thema. Dat heeft mijn blik verrijkt. In een bestuur werk je op grotere afstand aan lopende vraagstukken en de toekomstige koers. Door mijn veelzijdige ervaring heb ik een breed perspectief ontwikkeld en meer begrip gekregen van onderwijsbeleid. Dat vergroot de kans dat mijn bijdrage aan het bestuur effectief is. De vraag om te solliciteren op een plek in het bestuur heeft me dus ook niet meer losgelaten vanaf het moment dat deze gesteld is door GGZ Ecademy. Wat een mooie kans!’
Ze beschrijft GGZ Ecademy als een vooruitstrevende, betrouwbare, ondernemende en professionele organisatie. ‘De missie om goede ondersteuning te bieden aan professionals in de zorg is oprecht en ook de wens om écht samen mét partners te werken, wordt in de praktijk waargemaakt. Samenwerkingspartners worden serieus genomen door gezamenlijke doelen op te stellen, transparant te communiceren en afspraken na te komen. Plezier en trots zijn voelbaar tijdens bijeenkomsten, events en in de communicatie. Plus, in een bewonderenswaardig tempo worden steeds weer nieuwe, zinnige resultaten geboekt. Daarbij liggen mijn persoonlijke ambities dicht bij die van GGZ Ecademy. Dat motiveert mij om een bijdrage te leveren aan dit bestuur.’
Vraagstukken leren en ontwikkelen van zorgprofessionals
De belangrijkste vraagstukken die Van Oorsouw beschrijft, zijn waarschijnlijk voor niemand binnen de ggz vreemd: hoge werkdruk, financiering die onder druk staat, een groeiende en steeds complexere zorgvraag en een krappe arbeidsmarkt. ‘Zorgprofessionals zijn ons belangrijkste kapitaal, daar zit de expertise van waaruit zorg geboden wordt. Medewerkers staan enorm onder druk. Dat vraagt om anders denken, om efficiëntie, om herijking van onze professionele identiteit en ook om een andere blik op leren en ontwikkelen’, zegt ze. ‘Leren en ontwikkelen is geen moetje dat extra tijd kost, al voelt dat soms misschien wel zo. Veel leer je echter ongemerkt of omdat je het leuk en belangrijk vindt, en juist daar ligt de ruimte om effect te vergroten. Verandering vraagt om het aangaan van nieuwe ervaringen, daar kan je veel van leren. Zorgberoepen stijgen niet in populariteit. Als we minder instroom krijgen, kunnen we enerzijds werken aan het opnieuw aantrekkelijk maken van het vak. Anderzijds moeten we zuiniger zijn op onze zittende krachten. Zij verdienen een zo aantrekkelijk mogelijke werkomgeving. Ook het blijven investeren in leren en ontwikkelen in tijden van krapte is van belang. Hoe kunnen we dit slimmer en efficiënter organiseren?’
Samenwerking optimaliseren
Het eerste jaar in het bestuur wil Van Oorsouw vooral een beeld krijgen van wat er allemaal al is: ‘Parels moeten we koesteren, laten we succesvolle zaken behouden en met het oog op de nieuwe koers die GGZ Ecademy voor de komende jaren zal uitzetten, zullen we mogelijk op onderdelen moeten herijken. Verder ben ik echt van mening dat we zo veel mogelijk moeten samenwerken op vraagstukken die voor alle partijen generiek zijn. Zowel in verbreding als in verdieping kunnen we stappen zetten en de samenwerking tussen de leden optimaliseren. Samen delen en samen ontwikkelen verhoogt efficiëntie en vergroot het plezier’, zegt ze vol overtuiging. Ook hoopt ze een manier te vinden om jonge aanstaande professionals warm te laten lopen voor het zorgveld, de mogelijkheden van AI voor leren en ontwikkelen op kritische en verantwoorde wijze te verkennen, organisaties te ondersteunen als lerende organisatie én nieuwe vormen van leren te implementeren.
‘We kunnen veel meer micro-learning inzetten en de toepassing van werkplekleren en informeel leren vergroten. En dan bedoel ik vooral de implementatie van deze andere vormen van leren. Dat zou ik willen stimuleren en ervaringsverhalen hierin willen delen. Leren is veel meer dan e-learning alleen. We leren veel van en met elkaar. Denk bijvoorbeeld aan vormen zoals intervisie, online videocontent en podcasts die veelvuldig beschikbaar zijn. Ik denk dat we tools moeten aanreiken die passen bij deze tijd en die makkelijk toegankelijk zijn zodat we niet meer tijd en effort van mensen vragen dan nodig. Én zorgen dat de waakvlam van waaruit mensen zijn gestart met leren en de zorg instappen, blijft branden.’
Ons gezamenlijk inzetten voor het grotere geheel
Een belangrijk inzicht dat ze meeneemt als bestuurslid is dat je mensen tegenwoordig niet meer alleen kan opleiden voor jouw eigen organisatie. ‘Je wil zorgprofessionals competent maken en behouden voor het veld. En de ontwikkelvragen in verschillende zorgorganisatie komen vaak met elkaar overeen. Juist in tijden van krapte wil je dat opgebouwde expertise beschikbaar blijft voor de zorg. Mensen kiezen niet meer voor één opleiding, één vak, één organisatie voor de rest van hun leven. Hoe stellen we ons hierop in? Daarom moeten we samen aan de slag, ons gezamenlijk inzetten voor het grotere geheel. Er zijn zoveel oplossingen. Door het inzetten van onze creativiteit en onze inspanningen te bundelen kunnen we gezamenlijk veel grotere effecten bereiken. Als we bereid zijn verder te kijken dan de grenzen van onze eigen organisatie. De ruimte voor creativiteit en verbinding, daar ga ik naar op zoek.’
Als ze terugblikt op haar eigen leercurve in de afgelopen jaren, geeft Van Oorsouw een voorbeeld van een eyeopener voor haar: ‘Op een middag in een speeltuin, bedacht ik het idee van een podcast die tijdloze ervaringskennis van zorgprofessionals beschikbaar kon maken voor studenten. Het type kennis dat niet in boeken staat. Binnen no time waren verschillende behandelaren enthousiast en bereid om een uurtje met me in gesprek te gaan. Gewoon tussendoor of in de avond online. Er was een student met kennis van techniek en een muzikale vriendin et voila – binnen twee maanden hadden we een podcast die geen geld gekost heeft en meer dan 10.000 keer beluisterd is. En het mooie van alles, niet alleen studenten bleken blij, maar ook veel professionals luisterden mee.’ Waarmee ze wil zeggen: het hoeft niet altijd groots en meeslepend. ‘Er is nog zoveel laaghangend fruit te plukken, met kleine slimme acties kunnen we samen heel veel mensen helpen.’
Nu als kersvers bestuurslid zit ze weer op een andere stoel die haar nieuwe perspectieven geeft en waar ze heel veel hoopt te leren van anderen, over hun ervaring en leiderschap. Waar ze wil groeien, zichzelf en daarmee haar team wil verrijken. Waar ze zingeving hoopt te vinden en een bijdrage kan leveren aan het vak. ‘In mijn visie is het vak van zorgprofessionals aan verandering onderhevig. Mensen zullen zich moeten afvragen of het vak nog bij ze past en wat ze nodig hebben om mee te bewegen met de snel veranderende context waarin hun vak wordt uitgeoefend. Ik roep iedereen op nieuwsgierig te blijven, en de onzekerheid die bij verandering hoort te zien als een opening naar nieuwe ervaringen en successen die je vooraf misschien niet verwacht had.’ En, sluit ze af: ‘Vergeet nooit dat je zelf ook begon als leerling of student. Wij allemaal hebben de verantwoordelijkheid om de kennis die we hebben opgebouwd ook weer door te geven. Iemand maakte ook ooit tijd voor jou.’